Wycieczka w Góry Sowie z Bielawy. Jaką trasę na Wielką Sowę wybrać?

Trasa na najwyższy szczyt Gór Sowich z Leśnego Dworku w Bielawie przez Przełęcz Trzy Buki, to jedna z propozycji na aktywne spędzenie weekendu na Dolnym Śląsku. Sprawdź jak pokonać trasę Bielawa – Wielka Sowia i  jakie atrakcje Gór Sowich czekają na szlaku

Jak dojechać do Leśnego Dworku w Bielawie?

Do Bielawy możemy dojechać z Wrocławia kilkoma pociągami Kolei Dolnośląskich dziennie. Pociągi KD zatrzymują się w tym mieście na dwóch przystankach: Bielawa Centralna i Bielawa Zachodnia. W weekendy, na stacji kolejowej mamy możliwość przesiadki do autobusu, którym dojedziemy na pętlę Leśny Dworek. Korzystając z oferty Bilet Zintegrowany Gór Sowich podróżni mogą zakupić jeden bilet ważny zarówno w pociągach Kolei Dolnośląskich jak i w autobusach ZKM Bielawa.

Z pętli autobusowej wyruszamy w kierunku pierwszej atrakcji na naszym szlaku – Leśnego Dworku. Ta zabytkowa willa w stylu tyrolskim została zbudowana w XIX w. dla Friedricha Dieriga – syna założyciela zakładów włókienniczych w Bielawie. Budynek otoczony jest pięknym parkiem, w którym znajdziemy pomnikowe drzewa: choinę kanadyjską, daglezję i jesion.

Jak wygląda szlak do Schroniska Zygmuntówka? Jak skrócić trasę na Szczyt Wielkiej Sowy?

Po opuszczeniu Leśnego Dworku, kierujemy się niebieskim szlakiem biegnącym szutrówką w dolinie Bielawicy, gdzie mijamy dawne ujęcia wody. Podążając głęboką doliną Ciemny Jar (493 m), osiągamy przełęcz Trzy Buki (628 m), oddzielającą główne pasmo Gór Sowich od grzbietu Niedźwiadka (675 m) i Chmieliny (664 m). W razie pojawienia się niekorzystnych warunków atmosferycznych, podróżni mogą schronić się w postawionej tam wiacie. Wkraczając na żółty szlak, skalistym podejściem docieramy na siodło pod Korczakiem (750 m) i na przełęcz Zimna Polanka (879 m). Osiągamy grzbiet Gór Sowich z Głównym Szlakiem Sudeckim, którym będziemy podążać aż na szczyt Wielkiej Sowy. Leśną drogą prowadzącą zboczem Rymarza (913 m) docieramy do górnej stacji wyciągu narciarskiego. Schodząc narciarską trasą zjazdową z widokiem na północne zbocza Gór Sowich i Kozią Równię docieramy do szutrówki, gdzie możemy skrócić trasę. Skręcając w prawo ominiemy Schronisko Zygmuntówka i dotrzemy do Przełęczy Jugowskiej, skracając drogę na Wielką Sową.

Jeśli zdecydujemy się iść dalej szlakiem, miniemy Rozwidlenie nad Zygmuntówką (814 m). Następnie schodząc ścieżką na polanę ze schroniskiem (740 m), po przeciwnej stronie ścieżki naszym oczom ukażą się doliny Jugowskiego Potoku Koziołki, a w dole Bukowa Chata.

Powstałe w 1938 r. Schronisko Zygmuntówka położone jest na stoku Rymarza (740 m) w Parku Krajobrazowym Gór Sowich. Początkowo funkcjonowało jako Henkelbaude. W czasie wojny schronisko zostało zamknięte, uruchomiono je ponownie dopiero w 1956 r. z inicjatywy Zygmunta Scheffnera, obecnego patrona Zygmuntówki. Schronisko jest jedynym ocalałym z czterech tego typu budynków, które znajdowały się w okolicy Przełęczy Jugowskiej przed 1945 r.

Jak dotrzeć na szczyt Gór Sowich – Wielką Sowę? Jakie atrakcje Gór Sowich spotkamy na szlaku?

W dalszą podróż do naszej destynacji podchodzimy szutrówką obok ruin schroniska Zimmermannbaude i docieramy do szosy na Przełęczy Jugowskiej (801 m).

Przełęcz Jugowska leży w głównym grzbiecie Gór Sowich i oddziela masywy Wielkiej Sowy i Kalenicy. Przebiega przez nią serpentyna drogi z Jugowa i Sokolca do Kamionek i Pieszyc, na której często rozgrywane są rajdy samochodowe. W przełęczy znajdowało się zbudowane w 1928 r. schronisko Kreuzbaude, na miejscu którego spotkamy obecnie górski bar Jugówka. Zachował się tu XIX-wieczny, metalowy krzyż z czerwoną podstawą wykonaną z piaskowca, a na granicy Hrabstwa Kłodzkiego i Śląska możemy zauważyć kamień, wyróżniający to graniczne miejsce.

Wracając grzbietem Suchego Świerku docieramy na malowniczą Polanę Jugowską z wyciągami narciarskimi, która co wiosnę pokrywa się kwitnącą roślinnością. Z tego miejsca rozciąga się panorama na Wzgórza Włodzickie oraz Góry Stołowe i Orlickie. W kolejnym podejściu docieramy do Rozdroża pod Kozią Równią (876 m). Kontynuujemy podejście, docierając do Niedźwiedziej Skały.

Niedźwiedzia Skała to okazały wytwór gnejsowy, objęty ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej. W 1921 r. odsłonięto na niej tablicę ku czci Hermanna Henkla, prezesa bielawskiego Towarzystwa Sowiogórskiego, inicjatora znakowania szlaków i założyciela Stowarzyszenia Sportów Zimowych. Podążając dalej wchodzimy na wypłaszczenie pod szczytem Koziej Równi (925 m), po czym schodzimy lekko bitą drogą na Kozie Siodło (887 m) z wiatą i dużym węzłem szlaków. Podążamy dalej drogą leśną (czerwony szlak) na Rozdroże pod Wielką Sową (955 m). Kamienistą dróżką przez świerkowy młodnik zdobywamy szczyt Wielkiej Sowy.

Należąca do Korony Gór Polski Wielka Sowa (1015 m) to najwyższy szczyt Gór Sowich. Położona jest na styku granic powiatów kłodzkiego, dzierżoniowskiego i wałbrzyskiego. Na tłumnie odwiedzanym szczycie turyści mogą skorzystać z licznych stołów z ławami oraz zadaszonych palenisk. Wizytówką szczytu jest chętnie fotografowana przez podróżnych, drewniane rzeźby sów. Niewątpliwie jednak główną atrakcją Wielkiej Sowy jest 25-metrowa Wieża Widokowa. Ta słynna, kamienna budowla powstała z inicjatywy Prezesa dzierżoniowskiego Towarzystwa Sowiogórskiego Richarda Tamma. Jej uroczyste otwarcie w 1906 r. było ważnym wydarzeniem, podczas którego nazwano ją imieniem Ottona Bismarcka. Na przestrzeni lat wieża na Wielkiej Sowie nosiła różne nazwy, jednak niezależnie od noszonego imienia, zawsze stanowiła ważny element Parku Krajobrazowego Gór Sowich. Szczyt Wieży Widokowej daje możliwość podziwiania szerokiej panoramy Sudetów: od Karkonoszy, przez grzbiet Gór Sowich, Wzgórza Włodzickie i Wyrębińskie, Góry Stołowe, Bystrzyckie i Orlickie po Góry Bardzkie i Złote oraz Masyw Śnieżnika i Jesioniki. W Kotlinie Dzierżoniowskiej możemy dostrzec Pieszycę, Bielawę i Dzierżniów, z górującym nad nim Masywem Ślęży i niższymi Wzgórzami Bielawskimi i Niemczańskimi. Przy korzystnych warunkach atmosferycznych, z tego miejsca można dostrzec nawet wrocławski wieżowiec Sky Tower. Wchodząc na Wielką Sowę warto zwrócić uwagę na porastającą wokół roślinność. W rejonie szczytu, w latach 80. XX w. miała miejsce klęska ekologiczna, polegająca na masowym zamieraniu drzewostanów regla górnego. Obumarły las świerkowy ścięto i zastąpiono młodymi drzewkami.

Jaką drogę powrotną na terenie Gór Sowich warto wybrać? Jak wrócić z Wielkiej Sowy na stację Bielawa Zachodnia?

Ze szczytu Wielkiej Sowy schodzimy niebieskim szlakiem turystycznym, biegnącym stromą ścieżką przechodzącą w drogę leśną. Mijamy Skrzyżowanie pod Wielką Sową (821 m), idąc dalej osiągamy kulminację Młyńska (777 m), a następnie docieramy na Rozdroże pod Młyńskiem (688 m). W miejscu tym rośnie potężny buk, objęty niegdyś ochroną pomnikową. Kontynuujemy zejście biegnącą po zboczu drogą leśną, docierając na polanę Stara Jodła (578 m) z wiatą. Nazwa rozdroża pochodzi od rosnącego tu niegdyś drzewa, które złamało się w latach 60. XX w., a na miejscu którego posadzono młodą sadzonkę.

Opuszczając polanę, obieramy żółty szlak turystyczny – prowadzi on bitą drogą, przechodzącą w leśną ścieżkę. Trasa biegnie zboczem Kokotnej Łąki (603 m), którym schodzimy na skraj polany nad wsią letniskową – Kamionkami (460 m). Schodzimy do doliny, docierając szutrówką do kościoła Aniołów Stróżów. To skromny, barokowo-klasycystyczny kościół zbudowano w latach 1792-1795 na miejscu dawnej świątyni, o której pierwsze wzmianki pochodzą z XIV w. Po 1945 r. dobudowano zniszczoną w czasie wojny kruchtę. Obecnie przed kościołem stoi kamienny krzyż pojednania z rytem noża, a budynek otaczają okazałe lipy.

Idąc dalej, docieramy do położonych w kotlinie Kamionek Dolnych. Wkraczamy w przełomowy odcinek doliny Kamionki, między Zameczną (618 m) i Błyszczem (635 m). Wkraczamy do górnej części Pieszyc na ulicę Kopernika i mijamy parking, na terenie którego podróżni mogą odpocząć w przystosowanym do tego miejscu. W okolicy parkingu dostrzec możemy pomnikowy dąb.

Docierając do węzła szlaków turystycznych przy przystanku Pieszyce Mostek (366 m), zmieniamy szlak na zielony. Podchodząc do skraju gór na linii sudeckiego uskoku brzeżnego, skąd ulicą Lipową i boczną drogą docieramy do bitej drogi, biegnącej skrajem masywu Błyszcza i Czyżyka (555 m). Łagodnym podejściem skrajem lasu osiągamy punkt widokowy z szeroką panoramą Pieszyc, Bielawy i Dzierżoniowa z zamykającym horyzont Masywem Ślęży i Wzgórzami Niemczańskimi. Docieramy do wylotu Doliny Wapiennej, krótkim podejściem osiągamy szutrówkę, którą po minięciu Doliny Kamiennej docieramy na skraj dzielnicy Bielawy – Kamieniczek (420 m), obok dawnej restauracji Köppers Etablissement.

Obieramy szlak żółty i schodzimy ulicą Korczaka przez letniskowe osiedle. Mijamy uruchomioną w 2010 r. Szkołę Leśną, dawny Hotel Steinhäuser Hof (obecnie sala balowa Splendor) i malowniczą Villę Luginsland z 1900 r., w której parku rosną dwa pomnikowe buki. Po 1945 r. w willi znajdowało się prewentorium dla dzieci z chorobami dróg oddechowych, obecnie w budynku mieści się Hotel Villam.

Docieramy do kolejnego kompleksu budynków. Po lewej znajduje się Hotel Dębowy – dawna Villa Dierig, należąca do właścicieli zakładów włókienniczych. Warto zwrócić uwagę również na willę zbudowaną przez Heinza Rosenbergera w 1904 r., w której obecnie znajduje się Rezydencja Dębowa z restauracją. W okalającym ją parku rośnie niespotykana kolekcja pomnikowych drzew – platan, jodła kalifornijska, buk, dąb i cis.

Kontynuując podróż mijamy starotorze dawnej Kolei Sowiogórskiej, na odcinku Bielawa – Srebrna Góra. Skręcamy w ulicę Wysoką, gdzie w latach 1944-1945 znajdował się żeński obóz pracy Langenbielau II. Idąc dalej docieramy do kompleksu rekreacyjnego nad Jeziorem Bielawskim (342 m) z licznymi barami, restauracjami i pensjonatami.

Przy amfiteatrze wchodzimy na molo, którym warto podejść na wysepkę. Można na niej odpocząć po podróży, ciesząc się urokliwym widokiem miasta w otoczeniu Gór Sowich i Bielawskich Wzgórz. Za wyciągiem schodzimy z zapory, a następnie przechodzimy pod wiaduktem dawnej Kolei Sowiogórskiej. Ulicą Asnyka docieramy do stacji Bielawa Zachodnia (315 m), na której możemy skorzystać z pociągu Kolei Dolnośląskich. Na stacji Bielawa Zachodnia znajduje się Stacjonarny automat biletowy Kolei Dolnośląskich, w którym w wygodny sposób można zakupić bilet kolejowy.

Historia Stacji Kolejowej w Bielawie

Obecnie uczęszczana głównie przez turystów Stacja Bielawa Zachodnia pierwotnie służyła głównie do transportu pracowników do fabryki włókienniczej. Powstała w 1891 r., po uruchomieniu przez pruskie koleje państwowe linii z Dzierżoniowa. Od 1900 r. stacja obsługiwała także linie Kolei Sowiogórskiej z Dzierżoniowa do Srebrnej Góry, a w latach 1902-1903 została przedłużona do Ścinawki Średniej i Radkowa. W 1974 r. zamknięto i rozebrano jeden z odcinków trasy, a 3 lata później podobny los spotkał linię do Srebrnej Góry. W 1977 r. zakończono ruch pasażerski na głównej linii z Dzierżoniowa, a ruch towarowy do pobliskich zakładów włókienniczych trwał do 2001 r. Dzięki staraniom samorządu województwa dolnośląskiego linia została wyremontowana, w wyniku czego 15 grudnia 2019 r. przywrócono połączenia pasażerskie do Bielawy. Połączenia obsługiwane są szynobusami Kolei Dolnośląskich w relacjach do Wrocławia, Legnicy, Kłodzka i Dzierżoniowa. W przyszłości planowane jest przedłużenie linii do Jeziora Bielawskiego i Srebrnej Góry.

Sprawdź aktualny rozkład jazdy pociągów Kolei Dolnośląskich na stacji Bielawa Centralna:  
Bielawa Centralna stacja PKP ➤ rozkład jazdy – bilety | Koleje Dolnośląskie (kolejedolnoslaskie.pl)

Sprawdź aktualny rozkład jazdy pociągów Kolei Dolnośląskich na stacji Bielawa Zachodnia:
Bielawa Zachodnia stacja PKP ➤ rozkład jazdy – bilety | Koleje Dolnośląskie (kolejedolnoslaskie.pl)